Pagina's

dinsdag 16 september 2014

Prestigieus plan: kanaal door Nicaragua

Volgens sommige bronnen bestaat het idee om een kanaal door Nicaragua aan te leggen al 500 jaar. Het is een oude droom van zeevaarders, waterbouwkundigen en wereldveroveraars. In het Spaanse koloniale tijdperk werd er al over nagedacht. In 1849 sloten Nicaragua en de Amerikaanse zakenman Cornelius Vanderbilt een contract om het in 12 jaar tijd de verbinding te realiseren via de rivier de San Juan en het Meer van Nicaragua. Het plan strandde door de inval van een Amerikaanse avonturier, William Walker, die het land veroverde en daarmee de aanleg van het kanaal dwarsboomde. Kortom, het is er door financiële, economische en politieke redenen nooit van gekomen. Als we echter de laatste berichten mogen beloven gaat het er nu toch van komen. De klus moet december dit jaar of januari volgend jaar beginnen.


Het kanaal begint volgens de Chinese HKND Group, die het kanaal gaat aanleggen, in de monding van de Brito rivier en loopt dan ten zuiden van de stad Rivas naar Lake Nicaragua. Eenmaal aan de overkant van het meer, gaat het kanaal verder langs de rivieren Tule en Punta Gordas waarna het eindigt in zee. De bouw neemt 6 jaar in beslag en kost 40 miljard dollar (ruim 30 miljard euro), maar er doen ook andere getallen de rondte. Het gaat om een concessie van 50 jaar voor de bouw, het onderhoud en het bezit van het kanaal.

Het project zal de invloed van China op de wereldhandel aanzienlijk vergroten. Het nieuwe kanaal wordt 286 kilometer lang en is daarmee aanmerkelijk langer dan het Panamakanaal, dat zo'n 80 kilometer lang is. De exacte breedte en diepte van het kanaal komen uit op 150 à 200 meter breed en 22 meter diep en zullen per plaats verschillen, deze overtreffen ook het Panamakanaal. Volgens de regering van Nicaragua zal het kanaal voor economische groei zorgen. De oppositie van de regering van Daniel Ortega is tegen de bouw, onder meer omdat de concessie naar het buitenland gaat. Bovendien vragen ze zich af of een tweede kanaal in Zuid-Amerika nodig is.


In juli 2012 kwam het kanaal weer in het nieuws, toen twee Nederlandse adviesbureaus (DHV en Ecorys) een opdracht kregen voor een haalbaarheidsstudie naar dit kanaal. Naast de Nederlandse ingenieursbureaus is ook het Belgisch bedrijf SBE (Studiebureau voor Bouwkunde en Expertises) uit Sint-Niklaas erbij betrokken om een soortgelijke studie uit te voeren. Andere studies zijn verricht door McKinsey & Company (VS) and Environmental Resources Management (Engeland), maar ook door China Railway Construction Corporation (CRCC), Group of Xuzhou Construction Machinery (XCMG), China Ocean Shipping Company (COSCO), International Shipping Container Marine of China (CIMC), National Corporation of China Building Materials (CNBM), Kirkland & Ellis LLP (US), en MEC Mining (Australië) en Eutelsat S.A (France). Het kanaal loopt door het Meer van Nicaragua (34 meter boven het zeeniveau) waarna een doorsteek (kanaal) naar Rivas aangelegd wordt. Meer dan honderd jaar nadat de Amerikanen in 1914 het Panamakanaal afwerkten zijn Chinese bedrijven nu van plan een tweede link tussen de Atlantische Oceaan en Stille Oceaan te graven. Parlementaire goedkeuring Bij een stemming in het parlement van Nicaragua in juni 2013 stemden 61 leden voor, en 25 tegen een plan over het nieuwe kanaal. Nicaragua juicht deze Chinese Investering (van de HKND-groep, eigendom van zakenman Wang Jing) toe, die samenhangt met nog andere infrastructuurwerken.

De Nicaraguanen denken dat dit kanaal de economie van het land vooruit zal helpen. Zij die ertegen stemden vinden dat deze Chinese investering de Chinezen te veel macht geeft over Nicaragua's economie en bevolking. De meesten zijn wel voor het kanaal te vinden, maar niet in Chinese handen. De voorstanders van het (Chinese) plan vermoeden dat de economie in Nicaragua door de investering jaarlijks met zo'n 10 tot 15 procent zal toenemen, tegenover zo’n gemiddeld 4 à 5 procent nu. De voorstanders wijzen er ook op dat dit project het werkloosheidsprobleem in Nicaragua zou kunnen oplossen. Nicaragua is een van de armste landen in de regio. Volgens critici zal het project de werkloosheid amper terugdringen in Nicaragua, omdat Chinezen vaak niet met plaatselijk personeel maar wel met Chinese werknemers werken.

Milieuactivisten wijzen bovendien op de grote gevolgen voor het ecosysteem van Nicaragua, verblijfplaats van veel zeldzame dieren. Het grote Nicaragua-meer vormt een deel van de nieuwe vaarroute, waarvan het ecosysteem grondig verstoord kan worden. Verder haalt Nicaragua veel drinkwater uit het Nicaraguameer, dat door het kanaal mogelijk verzilt. Concurrentie Volgens ingewijden zal het Nicaraguakanaal voor een aardverschuiving in de internationale handel zorgen, net zoals de opening van de Noordelijke Zeeroute door veranderingen in het Noordpoolgebied. Het nieuw te bouwen kanaal zou de concurrentie aangaan met het zuidelijker gelegen Panamakanaal, dat momenteel ook wordt uitgebreid door onder andere grotere sluizen. Het Panamakanaal staat onder westerse controle. De bouw ervan werd in 1881 aangevat door de Fransen, die het project moesten opgeven omdat te veel arbeiders stierven bij de bouw ervan. Tegen 1914 was het de Amerikanen wel gelukt het kanaal te bouwen, en zij hebben nog steeds veel invloed en controle over het kanaal. Na de bouw werd de zone rond het kanaal een soort vrijstaat binnen Panama, onder Amerikaanse militaire bescherming.

Pas sinds 1 januari 2000 liep de overeenkomst die dit bepaalde af en werd het Panamakanaal ook echt eigendom van Panama. Sindsdien wordt het kanaal beheerd in een aparte entiteit: de Kanaalautoriteit ACP, ofwel Autoridad del Canal de Panamá. Bij het Nicaraguakanaal zou de controle in de eerste plaats toekomen aan China. Bouwwerken zoals deze, maar ook veel projecten in Afrika en het Midden-Oosten zijn volgens sommigen een teken dat China strategische landen koloniseert via haar bedrijven, net zoals westerse multinationals dit al langer doen sinds de formele dekolonisatiegolf vorige eeuw. De concurrentie tussen beide kanalen zou de prijzen voor internationaal transport laten dalen. Nu kost het voor de grootste zeeschepen meer dan 200.000 euro om het Panamakanaal te mogen gebruiken. Voor een gemiddeld schip komt het bedrag uit op 40.000 euro, via het Suezkanaal zijn de kosten 90.000 euro.

Sinds het kanaal is overgenomen door de Panamese regering, is de tol voor het kanaal sterk verhoogd, omdat de Panamese regering in tegenstelling tot de vorige eigenaar een winstoogmerk heeft. China krijgt hoe dan ook meer invloed op de wereldhandel. Werkgelegenheid De aanleg van het kanaal levert 50.000 banen op. Eenmaal operationeel kan dit oplopen tot 200.000. Want naast het kanaal worden ook twee zeehavens aangelegd, een belastingvrije zone, toeristische attracties en een vliegveld in Rivas. Maersk Line vindt de aanleg van het Nicaraguakanaal een goede stap. Volgens de containerrederij kan het kanaal straks de grootste schepen aan en het scheelt de rederij 800 kilometer varen van New York naar Los Angeles. Het project kent vele uitdagingen. Zo is Lake Nicaragua het grootste zoetwatermeer van centraal Amerika. Met de openstelling naar de zee, wordt het risico gelopen op verzilting.

Milieuactivisten vinden zoals hierboven aangegeven dat het nieuwe kanaal permanente schade toebrengt aan de natuur. De schepen zouden vooral veel schade berokkenen aan Lake Nicaragua. Ook hebben ze twijfels over de geloofsbrieven, en de ervaringen van het bedrijf met grote projecten zoals het Nicaraguakanaal. Zo zou de aanleg eerder honderd miljard dollar gaan kosten, dan veertig miljard. HKND ontkent dat. Nicaragua zegt de route zorgvuldig te hebben gekozen om gebieden van grote biodiversiteit, inheems grondgebied en ecologisch beschermde grond te vermijden. Als antwoord op deze zorgen heeft de overheidscommissie die verantwoordelijk is voor de bouw van het kanaal aangegeven dat er zowel milieu als sociale impact studies zullen worden uitgevoerd op de route van het kanaal. Eventuele aanpassingen zullen nog steeds mogelijk zijn. Jaarlijks moeten er 5100 boten door het kanaal kunnen varen. De oversteek duurt ca. 30 uur.

Ook ons land probeert een graantje mee te pikken van het plan. Een handelsmissie watersector naar Nicaragua vond plaats tussen 1 en 5 september, georganiseerd door het Nederlands Centrum voor de bevordering van de handel (NCH), in samenwerking met de Nederlandse ambassade. Tijdens deze missie werd bijzondere aandacht  besteed aan de meest recente ontwikkelingen betreffende de Nicaragua kanaal. Bovendien nam de missie deel aan de Hidro Industria Fair in Guatemala op 3 en 4 september.


Bronnen: Telegraaf, Wikipedia, Totaaltrans, Ambassade van Costa Rica, RHDHV, One World, Ministerie van Buitenlandse Zaken, shippingwatch.com, info.nu, HKND Group.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten