Smart robotics volgens Kranendonk

“We maken niet alleen geavanceerde machines, maar zorgen ook dat de logistiek er omheen goed loopt, de aanvoer van profielen bijvoorbeeld en de afvoer van het materiaal”, zo begint Jan Kranendonk, marketing manager bij Kranendonk in Tiel. Samen met Jelle Mol vormt hij een team om meer ruchtbaarheid te geven aan de mogelijkheden van het bedrijf dat ‘smart robotics’ voor de scheepsbouw levert.

“In het algemeen zien we dat bedrijven nog weinig bekend zijn met de mogelijkheden van automatisering met robots”, stelt Jelle Mol, “maar daar is nu meer aandacht voor. Enerzijds omdat bedrijven zoeken naar manieren om efficiënter te produceren, maar ook omdat ze zoeken naar steeds slimmere automatisering. Wij laten robots niet-repeterend werk doen, dat is nog vrij onbekend.”

Grondlegger Arie Kranendonk maakte – niet zo vreemd - zijn eerste geautomatiseerde machine voor jamfabriek De Betuwe - ‘Flipje’. Of die nog bestaat is de vraag, dat is wel het geval met de eerste robot die Kranendonk leverde aan Heerema, of beter diens voorganger: het Dordtse Penn & Bauduin. De robot staat bij de ingang van het pand. “Ons eigenlijke begin is het programmeren van robots voor het lassen en snijden van staal. Zestig procent van ons werk is bestemd voor de scheepsbouw, pakken we de offshore erbij dan zitten we op vier vijfde van onze productie. Het is overigens niet zo dat we alleen robots leveren, maar we richten de hele fabriek in, vanaf aanvoer van profielen en buizen tot en met het afgelaste product: een sectie van een schip of offshore platform.”

Het afronden van plaatranden

Toch levert Kranendonk sinds kort een machine waar geen robot aan te pas komt. Het gaat hier om een zogenaamd Edge Preparation System. Scheepswerven moeten voldoen aan een nieuwe richtlijn van IMO om platen met een gladde rand te leveren in het kader van kwaliteitsborging van schepen. Het afronden van plaatranden is van belang voor de conservering: verf hecht slecht aan een scherpe rand. De IMO regelgeving verplicht werven om platen na te bewerken – een tijdrovend karwei. Kranendonk biedt daarvoor een intelligente freesmachine. “Het zijn betrekkelijke dure apparaten, maar je kunt er enorm voordeel mee behalen. De machine die we dit najaar leveren aan de Roemeense scheepswerf VARD – tot voor kort STX - scheelt het bedrijf 20 à 30 man om het werk manueel te doen. Overigens, we hebben het Edge Preparation System ontwikkeld in samenwerking met de Japanse scheepswerf Mitsui Engineering and Shipbuilding.”

Samenwerking met technologie

Het Japanse bedrijf is de eerste die er een investering van vele tonnen voor over heeft om dit voor elkaar te krijgen. Het systeem heeft een betrekkelijk snelle terugverdientijd en de combinatie van de componenten van het Edge Preparation System zorgt ervoor dat dit perfect verloopt, door middel van een frees met radius van 2 millimeter, waarbij de freeskop adaptief is, die past zich dus aan wat die onderweg tegenkomt. Zo krijg je een heel strakke zijkant van de plaat. Kranendonk heeft daarvoor een freeskop ontwikkeld met force control, die de rand van de plaat volgt met een constante kracht. Hardware‐ en softwarecomponenten werken nauw samen om de contouren te volgen. Hierdoor ontstaat er een perfecte ronding aan elke plaatrand, ook als deze afwijkt van zijn theoretische maat. “Een vereiste van onze klanten was een systeem waar zowel de boven‐ als onderkant van de platen wordt bewerkt, zonder ze te hoeven keren”, legt Jan Kranendonk uit. “We hebben een slim pinnenbed ontwikkeld dat de platen optilt en de freeskop niet in de weg zit. Voor de aansturing gebruikt het Edge Preparation System dezelfde bestanden als de plaatsnijmachines.”

Jelle Mol: “Behalve de hardware, zijn ook de software en sensoren belangrijk. We zorgen voor een perfecte afstemming. We stellen de apparatuur samen, we zorgen voor de tests, het vervoer naar de bestemming in zeecontainers, de assemblage en installatie, de instructie en het onderhoud. Wereldwijd zijn er maar enkele bedrijven die scheepsbouwautomatisering op dit niveau leveren. We onderscheiden ons door nieuwe technologieën snel bruikbaar te maken, en processen te versnellen die voorheen typisch handwerk waren.”

Robotiseren van de pipeshop

Ook de apparatuur om pijpen voor de maritieme sector snel en doeltreffend te fabriceren krijgt veel aandacht. Zowel IHC Piping als Keppel Singmarine hebben dit systeem in bedrijf. Daarmee is het mogelijk om het leidingwerk volledig geautomatiseerd te produceren, inclusief de flenzen en het voor- en nawerk in logistiek opzicht. Jan Kranendonk: “Wat een medewerker in vier uur doet, verricht deze productielijn in acht minuten, dat wil zeggen dertig keer sneller. De machine heeft een terugverdientijd van zes tot acht maanden… Tel uit je winst.” De gerobotiseerde pipeshop – zoals Kranendonk het noemt – is vorig jaar genomineerd voor een Maritime Innovation Award en trekt momenteel de interesse van scheepsbouwers uit de hele wereld.

Profielen

Een ander product waarmee Kranendonk al jaren hoge ogen gooit, is de robot voor profielensnijden. Bij IHC Metalix in Kinderdijk komt de nieuwste versie binnenkort te staan. Elders staan er al opgesteld, bij werven in Azië en de Verenigde Staten. Daarmee wordt duidelijk dat Kranendonk vooral aan buitenlandse bedrijven levert. “We leveren deze toepassing sinds de jaren 80 en hebben continue doorontwikkeld. De huidige profielensnijrobot is zelfs al onze derde generatie. We leveren het systeem compleet met magazijnen en sturen alle bijbehorende machines centraal aan - daar zijn onze concurrenten simpelweg nog niet aan toe. Hierdoor kan een scheepswerf een flinke efficiëntieslag maken op zijn profielenproductie”, besluit Jan Kranendonk.

(in kader)

Het bedrijf in kort bestek

Kranendonk is opgericht halverwege jaren 80. Bij het bedrijf werken overall 50 medewerkers, voornamelijk hoogopgeleide engineers. Kranendonk presenteert zich als een Robot Technology Centre voor enkelstuksproductie. Door de implementatie van intelligente robottechnologie maakt het zijn klanten mogelijk om efficiënter en effectiever te produceren. De productiesystemen die Kranendonk levert zijn klantspecifieke oplossingen, die slim geïntegreerd zijn in de bestaande materiaal‐ en datastromen. Het werkveld waarin Kranendonk opereert is niet gekoppeld aan een product of industrie, maar aan een productieprincipe.

Traditioneel worden robots ingezet voor repeterende productie, maar het uitgangspunt van Kranendonk ligt in het tegenovergestelde: het automatiseren van niet‐repeterende productie door toepassing van robottechniek. Dit opent een wereld aan mogelijkheden voor productiebedrijven. Kranendonk is een Nederlands bedrijf met ondersteunende kantoren in Denemarken – software ontwikkeling - en Japan. De positie van Robot Technology Centre houd je volgens Kranendonk alleen in stand door het tegelijkertijd vervullen van vier rollen: ingenieur, leverancier, ondersteuner en partner. Een belangrijk deel van de centrale rol is de doorlopende ontwikkeling van nieuwe robottoepassingen. Daarom kiest Kranendonk voor samenwerking met technology‐partners, universiteiten en ambassadeurs.